Joga czy pilates – który rodzaj treningu wybrać i na jakie efekty możesz liczyć?
Pilates i joga od lat cieszą się niesłabnącą popularnością w świecie fitnessu i choć te formy ćwiczeń dla zdrowia nie są niczym nowym, wciąż zdobywają kolejnych zwolenników. Zarówno joga, jak i pilates oferują skuteczny trening rozciągający, poprawiają mobilność całego ciała i sprzyjają zdrowiu, ale różnią się techniką, filozofią i efektami. Nie są to oczywiście różnice tak radykalne jak między baletem a crossfitem, ale finalnie to właśnie one mogą zdecydować o tym, który z omawianych systemów wybierzesz.
W przypadku pytania „joga czy pilates” kluczowe jest zarówno określenie długoterminowych celów treningowych, jak i własnych preferencji co do typu aktywności. W tym artykule postaramy się przybliżyć najważniejsze podobieństwa i różnice między obiema formami ćwiczeń, aby ułatwić ci dokonanie wyboru. Zapraszamy do lektury!
Pilates a joga – co warto wiedzieć na początek
Bez względu na to, co ostatecznie wybierzesz, zajęcia z jogi czy zajęcia z pilatesu, warto poznać charakterystykę każdej z tych form aktywności. Nic też nie stoi na przeszkodzie, by przeplatać ze sobą jedne i drugie zajęcia – w końcu to ćwiczenia dla zdrowia, a stosowane w nich techniki wzajemnie się uzupełniają.
Pilates jest autorskim systemem ruchowym stworzonym na początku XX wieku przez Josepha Pilatesa na bazie różnych ćwiczeń i form kultury fizycznej – od kalisteniki, przez balet i akrobatykę, po trening medyczny i rehabilitacyjny – dla których wspólnym mianownikiem jest wzmocnienie i uelastycznienie całego ciała. Istotą pilatesu jest aktywizacja stabilizatorów tułowia, czyli mięśni poprzecznych brzucha, dna miednicy i mięśni głębokich kręgosłupa tworzących tzw. core, czyli „centrum zarządzania” naszą postawą i ruchem.
Joga z kolei ma swoje korzenie w starożytnych Indiach i obejmuje nie tylko praktykę fizyczną (asany), ale również techniki oddechowe i medytację, a w swojej bardziej źródłowej wersji – również doskonalenie duchowe. Joga prowadzona w zachodnich klubach fitness jest jednak zwykle skoncentrowana na technikach pracy z ciałem i oddechem oraz relaksacją. W zależności od stylu (np. hatha, vinyasa, yin) joga może być bardziej dynamiczna lub spokojna, ale zawsze stawia na relaks i fitness w harmonii z ciałem i duchem.
Pilates a joga – różnice, które mają znaczenie
Choć na pierwszy rzut oka oba te systemy mogą wyglądać podobnie, różnice między pilatesem a jogą są znaczące. Pilates opiera się na płynnych ruchach, które są ściśle zsynchronizowane z oddechem (przeponowym). Efekty osiąga się poprzez kontrolowany wysiłek, któremu towarzyszy pełna koncentracja na ciele – pozwala to na zaangażowanie umysłu w cały proces ruchu i pełną synchronizację tych obszarów. Ćwiczenia są wykonywane w pozycjach leżących, stojących lub siedzących z naciskiem na płynność i dokładność.
W zestawieniu pilates a joga system indyjski wydaje się bardziej statyczny – jego istotą jest utrzymywanie ciała przez określony czas w tej samej pozycji (asany), która prowadzi do jego rozciągnięcia i uelastycznienia oraz aktywizacji mięśni głębokich. Pozycje są bardzo zróżnicowane, od prostych o działaniu relaksacyjnym (np. pozycja dziecka – balasana czy pozycja góry – tadasana) po niezwykle wymagające, obejmujące np. stanie na rękach i głowie, szpagaty, mostki itp. Częścią praktyki są techniki oddechowe (pranajama) oraz elementy medytacji, ponieważ joga jest systemem holistycznym.
Joga czy pilates – ćwiczenia dla zdrowia
Zarówno pilates, jak i joga to ćwiczenia dla zdrowia, które pozytywnie wpływają na ciało i psychikę. Ich oddziaływanie na organizm w pewnych obszarach się pokrywa – np. oba typy zajęć wzmocnią twoje mięśnie głębokie, poprawią postawę czy świadomość ciała. Zarówno jogam jak i pilates świetnie sprawdzają się jako trening rozciągający – więcej na temat korzyści płynących z rozciągania przeczytasz w naszym artykule.
Joga jest kompleksową praktyką psychosomatyczną – nie tylko zwiększa zakres ruchu, niweluje sztywność czy wzmacnia mięśnie, ale również reguluje pracę wielu układów, w tym nerwowego, hormonalnego i krwionośnego. Badania potwierdzają, że praktyka jogi ma bezpośredni wpływ na pracę mózgu w obszarach odpowiedzialnych za pamięć, koncentrację i funkcje poznawcze. Z tego powodu jest analizowana pod kątem prewencji chorób neurodegeneracyjnych, jak choroba Alzheimera. Efekty jogi są wszechstronne, ale subtelne, z naciskiem na integrację psychofizyczną i samopoznanie.
Pilates to trening funkcjonalny z elementami fizjoterapii, bardzo skuteczny w budowaniu stabilizacji centralnej, korekcji postawy i przywracaniu kontroli motorycznej. Przeglądy badań dostarczają silnych dowodów na poprawę elastyczności i równowagi dynamicznej w wyniku stosowania ćwiczeń w tym systemie, a także na podniesienie wytrzymałości mięśni. Pilates zwiększa również propriocepcję, czyli odczuwanie własnego ciała, dzięki czemu stanowi doskonałe uzupełnienie treningu w różnych dyscyplinach sportu czy formach aktywności.
Dla kogo pilates, a dla kogo joga?
Obie formy ruchu są dostępne niemal dla każdego – niezależnie od wieku, poziomu sprawności czy wcześniejszego doświadczenia. Jednak nieco inaczej oddziałują na ciało i psychikę, dlatego warto dobrać je indywidualnie.
Wybierz pilates, jeśli zależy ci na poprawie sylwetki i postawy, chcesz wzmocnić mięśnie głębokie bez nadmiernego obciążenia stawów, wracasz do aktywności po kontuzji lub szukasz bezpiecznego treningu, wolisz bardziej techniczne podejście do ruchu, cenisz kontrolę i precyzję.
Wybierz jogę, jeśli zależy ci na relaksie psychicznym, chcesz poprawić elastyczność ciała i obniżyć stres, szukasz praktyki wspierającej uważność i wewnętrzny spokój, interesuje cię holistyczne podejście do zdrowia, jesteś otwarta/y na pracę z oddechem i medytację.
Co lepsze na kręgosłup joga czy pilates?Każdy organizm jest inny. Jeśli dużo siedzisz, cierpisz na bóle kręgosłupa i w sposób kontrolowany chcesz zbudować mu oparcie, pilates może być doskonałym rozwiązaniem. Z kolei, gdy odczuwasz stres, niepokój lub problemy ze snem, joga pomoże ci wyciszyć umysł i rozluźnić ciało. Trening rozciągający w obu formach można dostosować do swojego poziomu sprawności – oferują one modyfikacje pozycji oraz akcesoria wspomagające, dzięki czemu są dostępne także dla osób początkujących, starszych czy z ograniczeniami ruchowymi.
Ćwiczenia dla zdrowia – którą drogą pójść?
Joga i pilates mają ogromny potencjał, jeśli chodzi o ćwiczenia dla zdrowia, relaks i wszechstronną pracę z ciałem. Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z siłownią lub fitnessem najlepszym rozwiązaniem może być po prostu… spróbowanie obu typów zajęć. Sprawdź, co sprawia ci największą radość i zapewnia twojemu organizmowi optymalne korzyści. Pamiętaj, że skuteczne ćwiczenia dla zdrowia muszą być regularne, dlatego najlepszy trening to ten… zrobiony!
Przeczytaj również nasz o tym, jak zacząć chodzić na siłownię!
